M'ïxäwyä'ämpy yï ta tuu'un (23 tuki'iyï)

Ja jääy të tik ëyëtë ja marmot mëët jë kapy jats tet xoxtë mëët jë wet.
Ja yë tsiuny ku jë xëëw tsyontä'äky..
Natsianëjaanëtëp yë jats t'mëatstë

*tsëëy yï mokwääy namay yï jääy yit uuktë
yikxon tik nëëtstë.
*jap yï myujxpëtsimy mä jë xë´ëxy
*ja jë puts jëts jë tsuunk, jate´en jë nyëjäjën yit tijx

Ja yä'ätpë tunk yïk tuny ku ja nejpën nyäxwä'äny.

ja yï mäsë stiuny mäjë äp xëëw ja´akëjxp ku puts tijx säm jë xëëw, jats nayëte´n pä´äk xiuuky.
namay ja jäytsie yï tik tuntë.
muum yëny yaaktë jats nayëte´en muum mëj pyëjtë.
myë täxujk uk mäjk po´yï pyëtsëmtëjkënyëtë
ji pyuts jäjën mëët yï…

ja yë pyëtsimy ku ja et naxwiny yats tu´uy
kipykijy yë yäätsy.
mutskonë yï yeeky.

Et näjxwii'nyït

ja jääy tsanantëp këjxp
tejpx ja yïk tunk pätëp.
kejxp ja tejpx yïk kuwiiny jats ja jaay tsananji´iky
nawyen ujkëyëtëp yë jats ja wyët nayëte´en tëkatsy
pëtä´äktë

Oy yë nik nëëtsëm nëjëty jats yïk pëtä'äky jë pä'äk
Nayë oyëp nik këë'ëm jats ntamo'tsa'am
Namay jë jääy yï tikëyëtë.

olla de barro con mecate

Xaamkëjxp ja myääy